انکودر آسانسور (Encoder) وسیله ای الکترومکانیکی است که حرکت دورانی شفت موتور را لحظه به لحظه به کدهای دیجیتال یا آنالوگ تبدیل و برای درایو تابلو فرمان می فرستد. هر انکودری نیاز به یک دیکودر دارد تا صفر و یک های ارسالی انکودر را بازخوانی کند. شرط بهره گیری از انکودر ها مداربسته بودن (Close loop) بودن است. انکودر حرکت دورانی شفت موتور را لحظه به لحظه به کدهای دیجیتال یا آنالوگ تبدیل و برای درایو تابلو فرمان ارسال می نماید و بدین ترتیب درایو می تواند مطلوب ترین منحنی حرکت را در اختیار موتور قرار دهد و حرکتی نرم و لذت بخش را برای آسانسور ایجاد نماید. انکودر در اصل حسگری است که بر روی محور چرخ ، چرخدنده و یا موتور نصب شده و میزان سرعت چرخش و نیز جهت آن را تشخیض دهد. نقش انکودر در آسانسور بسیار حساس بوده و باید در زمان سرویس به آن توجه ویژه ای کرد.
انکودر آسانسور عموما از نوع نوری بوده شامل فرستنده و گیرنده مادون قرمز می باشد. حسگرها در طرفین جسم مکانیکی قرار گرفته و از چرخش موتور پالس الکتریکی ایجاد می گردد . مقدار یک به معنی عبور نور از شیارها بوده و مقدار صفر نیز مشخص کننده عدم عبور نور و برخورد با پره ها می باشد. بهترین راه برای آنالیز حرکت گردشی موتور نصب انکودر بر روی شفت موتور می باشد. در برخی از موتور ها انکودر را کارخانه سازنده موتور درون موتور آسانسور نصب کرده است و نیازی نیست که شما اینکودری اضافه کنید . در برخی از موتور های آسانسور انکودر در داخل آن و بر روی شفت موتور تعبیه شده است و در برخی دیگر در انتهای شفت و خارج از موتور قرار دارد.
نکودر افزایشی (Incremental)
این انکودر دارای دو گیرنده و فرستنده بوده که با فاصله مشخص در طرفین چرخ شیار دار تعبیه می گردد . با چرخش چرخ دو سری پالس با اختلاف فاز ایجاد گردیده و از مزیت یاد شده جهت تشخیص جهت حرکت استفاده می گردد. نقش انکودر در آسانسور ها همانند بلبرینگ چرخ ها می باشد.
نکته بسیار مهم :برخی انکودرها با درایو های خاصی تطبیق پیدا می کنند و کار می کنند و بسیار مورد ها داشته ایم که نصاب و راه انداز آسانسور قبل از خریدن درایو و موتور آسانسور انکودر خریدند و نتوانستند انکودر را به درایو تطبیق دهند و مجبور شدند تا هزینه ای مجدد بابت خرید اینکودر مخصوص به همان درایو صرف کنند. فهم نقش انکودر در آسانسور می تواند به شما در دوره آموزش تعمیر آسانسور کمک کند.
موارد مهم در نصب انکودر آسانسور بر روی موتور
سعی کنید طول سیم انکودر را بسیار کوتاه در نظر بگیرید زیرا طول بلند سیم اینکودر باعث می شود نویز های زیادی روی این سیم بیافتد و فیدبک مناسبی نصیبمان نشود. حرکت و لرزش موتور بر روی انکودر تأثیر نگذارد و باعص نشود که اطلاعات غلطی را به دبکودر بفرستد.
اجزاء انکودر آسانسور به شرح ذیل می باشد:
- شفت انکودر
- گیرنده نوری
- فرستنده نوری
- خروجی الکتریکی
- صفحه مدور شیشه ای
- مدار واسطه جهت تبدبل سیگنال های گیرنده نوری به سطح ولتاژ استاندارد صنعتی
- ۰۱/۰۲/۲۵