قفل درب آسانسور

تاریخچه قفل درب آسانسور باز می گردد به حدود یکصد و پنجاه سال قبل، سالهای 1864 الی 1887 که طی این سالها "درب آسانسور" از حالت باز و بسته شدن توسط اپراتور مستقر در کابین، به سسیستم اولیه دربهای اتوماتیک تغییر پیدا کرد و برای باز کردن دربها در زمان سرویس و مواقع اضطراری، اولین کلیدهای قفل درب آسانسور  در این سالها ساخته شد.

قفل دارای یک بازو ( در سمت داخل چاه) ، ضامن ، زبانه ، و همچنین دو میکروسوئیچ می باشد ، اولین میکروسوئیچ که مگنت های آن روی چارچوب قابل رویت است با بسته شدن درب عمل می کند.

بطوری که به هنگام بسته شدن درب طبقه توسط پلاتینی که روی درب نصب شده است ، مگنت پل شده و مدار برق فرمان آسانسور را متصل میکند . میکروسوئیچ دیگر با ضامن قفل کار می کند .

هنگامی که کابین به تراز طبقه می رسد و متوقف می شود ، کمان درب توسط تابلو فرمان آسانسور فاقد برق می گردد. در این مواقع کمان توسط جک(روغنی) خود کع تحت فشار است ، تحت تاثیر قرار گرفته و باز می شود و ضربه ای به اهرم قفل وارد می نماید. اهرم باعث آزاد شدن ضامن و زبانه قفل گردیده و در نتیجه درب لولایی آسانسور برای باز شدن آزاد می گردد.

همزمان میکروسوئیچ ضامن که جزء مدار سری استپ است نیز عمل کرده  جریان برق فرمان آسانسور را از مدار خارج می کند.

یکی از مهم‌ترین وظایف قفل درب آسانسور اطمینان از بسته بودن درب آسانسور در تمام طول مدت حرکت آسانسور می‌باشد، برای باز کردن قفل درب آسانسور به کلید‌های مخصوص نیاز است که سرویسکاران آسانسور در زمان سرویس آسانسور از ان برای باز کردن درب استفاده می کنند هم‌چنین آتشنشان‌ها نیز از این کلید‌ها برای نجات مسافران در زمان گیر‌کردن آسانسور استفاده می‌کنند.

انواع کلید قفل درب آسانسور

با مرور زمان شکل و عملکرد قفل‌های درب آسانسور تغییر کرد و به دنبال آن کلید قفل درب آسانسور‌ها نیز دچار تحول شدند؛ در سال‌های 1940 الی 1960 از قفل‌های درب آسانسور معروف به قفل شیندلری رواج پیدا کرد، این قفل درب‌ها معمولا بر روی درب‌های لولایی آسانسور بسته می‌شد، در انتهای زبانه بازوی قفل‌های درب قدیمی دو حفره به قطر 4 میلیمتر وجود داشت، این قفل‌ درب‌های آسانسور با کلیدی موسوم به کلید دو گوش باز می‌شدند.

قسمت انتهایی کلید‌های قفل درب آسانسور یعنی قسمتی که در دست می‌گیریم می‌تواند اشکال مختلفی داشته‌باشد اما قسمت درگیر با قفل آن‌ها یکسان هستند؛ در کلید‌های دو گوش قسمت درگیر با قفل درب به شکل میله‌ای و تخت بوده که در انتهای آن دو زبانه دقیقا برابر با حفره‌ها وجود داشته که با گردش آن می توانستند بازوی قفل را تکان دهند و زبانه درب که در چهارچوب درگیر بوده آزاد و درب آسانسور باز می‌شد.

البته بعضی از قفل درب آسانسور‌های قدیمی کلیدی داشتند به‌نام کلید پلاستیکی درب اتوماتیک که تقریبا شبیه به قلاب بافتنی بزرگ و تخت بوده که با استفاده از سر قلاب مانند قفل درب آسانسور را باز می‌کردند.

امروز از کلید سه گوش برای باز کردن درب انواع آسانسور‌ها استفاده می‌شود؛ به‌جز کلید قفل درب‌هایی که به آن اشاره کردیم کلید‌های دیگری مانند کلید 300، 400 و 500 شیندلر، کلید‌های استوانه‌ای شیاردار، کلید‌های قفل سیلندری و… نیز وجود دارند که مانند کلید سه گوش پرکاربرد نیستند.

قفل درب آسانسور چگونه کار می کند؟

قفل درب آسانسور دارای یک بازو داخل چاه آسانسور، ضامن، زبانه و هم‌چنین دو میکروسوئیچ می‌باشد، که مگنت‌های آن روی چارچوب قابل مشاهده است با بسته‌شدن درب عمل می‌کند به‌طوری که به هنگام بسته‌شدن درب طبقه توسط پلاتینی که روی درب نصب شده است، مگنت پل شده و مدار برق فرمان آسانسور را متصل می‌کند؛ میکروسوئیچ دیگر با ضامن قفل کار می کند

هنگامی که کابین به تراز طبقه می‌رسد و متوقف می شود ، کمان درب توسط تابلو فرمان آسانسور فاقد برق می‌گردد. در این مواقع کمان توسط جک روغنی خود که تحت فشار است ، تحت تاثیر قرار گرفته و باز می شود و ضربه ای به اهرم قفل وارد می‌نماید. اهرم باعث آزاد شدن ضامن و زبانه قفل گردیده و در نتیجه درب لولایی آسانسور برای باز شدن آزاد می گردد؛ همزمان میکروسوئیچ ضامن که جزء مدار سری استپ است نیز عمل کرده  جریان برق فرمان آسانسور را از مدار خارج می کند.

 

قطعات مکانیکی آسانسور

در هر آسانسور قطعات مکانیکی آسانسور جزء اقلام مهم و کلیدی محسوب می گردد.این قطعات دارای بهای تمام شده بالایی بوده و تقریبا ۵۰ درصد بهای تمام شده یک پکیج آسانسور را تشکیل می دهند.بسیاری از سازندگان ساختمان با توجه به بهای تمام شده قطعات مکانیکال آسانسور اقدام به خرید آسانسور می نمایند.

در آسانسور قطعات مکانیکی از اهمیت بالایی برخوردارند.دلیل این امر نیز بهای تمام شده بالای آن هاست.به طوری که بیش از نصف قیمت یک پکیج آسانسور را قطعات مکانیکی تشکیل می دهد.مهم ترین قطعه مکانیکال موتور آسانسور است.موتور آسانسور به عنوان قلب تپنده آسانسور محسوب می گردد. و در میان قطعات مکانیکی مهم تر از سایر اقلام است.قطعات مکانیکال در مرحله سوم از نصب قرار می گیرند.

قطعات مکانیکی آسانسور در نصب و راه اندازی آسانسور چهار مرحله وجود دارد .که هر کدام از اهمیت ویژه ای برخوردارند.یکی از مهم ترین قسمت های نصب و راه اندازی آسانسور نصب قطعات مکانیکی شامل نصب موتور ، سیم بکسل ، گاورنر ، دیگر قطعات و در نهایت کابین آسانسور است.باید دانست در مرحله نخست آهن کشی صورت می گیرد.در مرحله دوم درب و ریل ها نصب می گردد.و در مرحله سوم است که قطعات مکانیکال راه اندازی می گردد. در نهایت در مرحله چهارم قطعات الکتریکال نصب می گردند.

موتور آسانسور به عنوان یکی از اصلی ترین قطعات مکانیکی آسانسور محسوب می گردد در واقع موتور آسانسور قلب تپنده آسانسور است.باید دانست نیروی محرکه لازم برای جابجایی کابین آسانسور توسط موتور آسانسور تامین می شود.

سیم بکسل در آسانسور دارای اهمیت است.و به عنوان یکی از قطعات مکانیکی آسانسور شناخته می گردد.یکی از تعاریف متداول سیم بکسل به این صورت است که در واقع سیم بکسل نوعی طناب فولادی است که از الیاف فولاد ساخته می‌شود و مجموعه‌ای از چندین رشته سیم مفتول است که به دور یک مغزی  تنیده شده است

 

قطعات آسانسور

محل قرار گیری آسانسور از سه بخش اصلی تشکیل شده است.

موتور خانه-چاه آسانسور-چاهک آسانسور

آسانسور ها بسته به نوع سیستم تعلیق آنها از قطعات مختلف و بسیار زیادی تشکیل میشوند که در بین این قطعات هم لوازم الکتریکی به چشم میخورد و هم لوازم مکانیکی که هرکدام در زمینه حرکت صحیح و استاندارد آسانسور نقش مهمی را ایفا میکنند.

آسانسور ها از قطعات بسیار زیادی مانند:

آهن آلات آهن کشی-ریل های وزنه و کابین-پشت بند های وزنه و کابین-براکت های وزنه و کابین-درب طبقات که شامل مکانیزم درب و لته ها(لنگه های درب ها) میباشد-کابین-درب کابین که مانند درب طبقات از مکانیزم درب و لته ها تشکیل شده است-شستی کابین-شستی طبقات-سیم بکسل آسانسورها-موتور-تابلو فرمان-گاورنر-پاراشوت-تراول کابل-کفشک ها-میکروسوییچ ها-سنسورها و… که به توضیح چند مورد اصلی میپردازیم.

قسمتی از آسانسور که مانند اتاقک است ومسافران و یا بار، داخل آن قرار گرفته و جابجا می شوند.دکور داخلی کابین به صورت دلخواه انتخاب میشود و میتواند تمام استیل _ام دی اف – ترکیبی از ام دی اف و استیل و یا هر چیز دیگری به انتخاب و سلیقه مصرف کننده باشد.کابین ها بسته به ظرفیت و کارایی کابین در ابعاد و ارتفاع مختلف ساخته میشوند و میتوانند:نفر بر-باربر-غذابر-ماشین بر-تخت بر-لیفتراک بر و شیشه ای ساخته شوند.

ریل آسانسور جهت حفظ مسیر کابین و قاب وزنه به صورت عمودی و جلوگیری از نوسانات  افقی هنگام سوار شدن مسافر داخل آسانسور میباشد.کابین آسانسور توسط کفشک هایی بسته به وزن و کاربری کابین میتواند لغزشی و یا غلطکی باشد در بین ریل ها حرکت میکند و بین طبقات جرکت میکند.از دیگر وظایت ریل میتوان به نگهداشتن آسانسور به هنگام عملکرد مکانیزم ایمنی اشاره کرد.

درب طبقات اسانسور در انواع و اشکال مختلفی ساخته می شود.دلیل وجود درب طبقه اسانسور ایمنی و ورود و خروج مسافر به داخل کابین اسانسور است.اندازه درب طبقات اسانسور با توجه به طراحی آسانسور و متناسب با کاربری آن در عرض ها و ارتفاع های مختلف عرضه می گردد.متداول ترین نوع درب اسانسور درب لولایی(دستی)  درب تلسکوپی(کنار جمع شونده) و درب تلسکوپی(از وسط بازشو)  است.البته بسته به کاربرد اسانسور از درب های اتوبوسی- آکاردئونی – گیوتینی غیره نیز استفاده می شود.

موتور آسانسور می توان گفت که قلب و مرکز اصلی یک آسانسور، موتور یا نیروی محرکه آن است که نیروی لازم جهت جا به جایی کابین توسط موتور تولید میشود،موتور های آسانسور مدل های مختلفی دارند که میتوان در بین آنها به موتور های گیربکس و گیرلس اشاره کرد که موتور های گیرلس هم به دو تیپ موتور خانه دارد و بدون موتور خانه تقسیم میشود.موتور آسانسور توسط سیم بکسل ها و به دستور تابلو فرمان آسانسور کابین و قاب وزنه را جا میکند.

تابلو فرمان آسانسور یکی از مهمترین بخش های آسانسور است که میتوان گفت مرکز پردازش تمام دستورات و عملیات آسانسور است ، چرا که دستورهای لازم از طریق مدار فرمان به موتور فرستاده می شود و عملکرد موتور وتمامی قطعات الکترونیکی  وابسته به دستورات تابلو فرمان است. تابلو فرمان آسانسور انواع مختلفی دار که در بین آنها میتوان تایبو فرمان دو سرعته و تک سرعته اشاره کرد.در تابلو فرمان های حرکت و ایست آسانسور بسیار نرم بوده و علاوه بر اینکه مسافر به سختی متوجه حرکت آسانسور در این نوع آسانسور ها میشود بلکه در عمر مفید قطعات نیز تاثیر بسیاری خواهد داشت.

گاورنرو پاراشوتترمز ایمنی که به نام پاراشوت شناخته میشود از مهم ترین بخش های آسانسور  است که قادر است توسط فک هایش کایین را از حرکت روی ریل بازدارد،.پاراشوت به این صورت عمل میکند که به محض افزایش بیش از حد سرعت کابین گاورنر از حرکت می ایستد و توسط سیم بکسلی که گاورنر و پاراشوت را به هم متصل میکند اهرم پاراشوت را میکشد و فک های پاراشوت را به هم نزدیک میکند،در این زمان بر اثر وزن کابین و سطح تماس فک ها با ریل کابین می ایستد.

بافر یا ضربه گیر:اگر به هر دلیلی آسانسور در پایین ترین ایستگاه توقف نداشته باشد و به سمت کف چاه سقوط کند سایر سیستم های ایمنی هم عملکرد نداشته باشند پس از طی کردن چند سانتی متر با قطعه ای به نام بافر برخورد خواهد کرد.وظیفه این قطعه کاهش شدت ضربه وارده به کابین میباشد.

 

فلکه هرزگرد آسانسور (فلکه کششی) چیست؟

فلکه هرزگرد آسانسور (فلکه کششی) چیست؟

فلکه کششی یا فلکه هرزگرد آسانسور فلکه ای (قرقره ای) است که برای انتقال قدرت موتور و حرکت به سیم بکسل به کار می رود. نیروی کششی ایجاد شده در اثر اصطکاک بین سیم بکسل و سطح شیارهای فلکه می باشد. در واقع فلکه هرزگرد یکی از اصول اساسی سیستم تعلیق آسانسور می باشد. در نصب فلکه هرزگرد یا کششی باید به مواردی توجه شد از جمله اینکه برای اتصال سیم بکسل به مرکز کابین و مرکز وزنه تعادل می توان از فلکه گیربکس استفاده کرد که در این صورت بایستی از فلکه بسیار بزرگی که روی گیربکس نصب می شود استفاده نمود که طبیعتا این امر باعث اشغال شدن مکان زیاد شده و هم از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نیست لذا از دو فلکه کوچکتر، یکی برای گیربکس و یکی برای فلکه هرز گرد استفاده می شود که بدین ترتیب فاصله بین کابین و وزنه تعادل فراهم میگردد.

در مورد طریقه متعادل شدن فاصله بین کابین و وزنه تعادل نکته مهم این است که در فلکه های هرز گرد، شیارها نقش کشش ندارند و فقط برای هدایت سیم بکسل ها استفاده می شوند و در واقع نیروی کششی ایجاد شده بوسیله فلکه گیربکس متناسب با کاهش یا افزایش زاویه پیچش زاویه ای که سیم بکسل ها بدور فلکه گیربکس می پیچند، کاهش یا افزایش می یابد بنابراین می توان متوجه شد که استفاده از فلکه هرز گرد، نیروی کششی فلکه گیربکس را کاهش می دهد و این یکی از اساسیترین اصول سیستم تعلیق آسانسور می باشد.

البته توجه نمایید که محل نصب فلکه هرز گرد بسیار مهم است و باید بصورتی باشد که نیروی کششی مفید توسط فلکه گیربکس ایجاد شود. همچنین حداقل میزان زاویه پیچش بدور گیربکس، صد و پنجاه درجه است و توجه کنید که فلکه هرز گرد هم راستا و هم جهت فلکه گیربکس باشد.

فلکه هرزگرد یکی از بخش های مهم و اساسی در سیستم تعلیق آسانسور می باشد که برای انتقال قدرت و نیروی موتور و حرکت به سیم بکسل به کار می رود و نیروی کششی که در اثر اصطکاک  ایجاد شده بین سیم بکسل و سطح شیارهای فلکه می باشد.

اتصال سیم بکسل به مرکز کابین و مرکز وزنه تعادل  از طریق  فلکه گیربکس نیز امکان پذیر است که باید  در این حالت از فلکه بسیار بزرگی که روی گیربکس قرار می کیرد ،استفاده نمود که هم از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نخواهد بودوهم فضای زیادی را اشغال می کند .به همین دلیل  از دو فلکه کوچک، یکی برای گیربکس و یکی برای فلکه هرزه گرد استفاده می شود که فاصله بین کابین و وزنه تعادل  را فراهم می سازد.

در سیستم تعلیق آسانسور جهت ایجاد فاصله، انتقال قدرت از موتور آسانسور و افزایش مزیت مکانیکی سیستم های تعلیق آسانسور از فلکه هرزگرد استفاده می شود. بیشترین فشار کابین و بار یا ظرفیت داخل کابین به همراه قاب وزنه تعادل و حتی وزن سیم بکسل ها، به روی فلکه اعمال می شود. در آسانسور از دو نوع فلکه استفاده می شود که به فلکه های هرزگرد معروف می باشند.

فلکه هرزگرد ثانویه و فلکه هرزگرد انحرافی. فلکه ثانویه معمولا در آسانسورهای گیرلس و مستقیما در زیر موتور استفاده می شود و فلکه انحرافی برای تغییر جهت سیم بکسل و هدایت سیم بکسل ها به کار می رود.

بنابراین فلکه ها جز اصلی سیستم محرکه آسانسور می باشند و هر گونه مشکل در آنها می تواند تاثیر بسیار زیادی بر حرکت آسانسور بگذارد پارامترهای فلکه هرزگرد آسانسور می بایست با موتور آسانسور هماهنگ باشد.

بنابراین هنگام خرید فلکه هرزگرد، نوع موتور باید مشخص باشد. همچنین قطر فلکه هرزگرد می بایست حداقل چهل برابر قطر سیم بکسل کششی باشد.

فتوسل یا چشمی آسانسور چیست؟

فتوسل یا چشمی آسانسور چیست؟

فتوسل یا چشمی آسانسور سنسوری است که در ورودی کابین نصب می‌شود و وظیفه اطمینان حاصل کردن از عدم وجود مانع در ورودی آسانسور را دارد، به عبارت دیگر می‌توان گفت فتوسل یا چشمی آسانسور وظیفه حفظ اطمینان از عدم بسته شدن درب آسانسور و حرکت کابین آسانسور تا بعد از ورود مسافر به کابین آسانسور یا خروج کامل مسافر از آسانسور را بر عهده دارد.

فتوسل یا چشمی آسانسور چگونه کار می‌کند؟

فتوسل شامل یک یا چند فرستنده نوری در یک سمت درب آسانسور و یک یا چند گیرنده نوری در سمت دیگر درب آسانسور می‌باشد که به وسیله کابل به سقف آسانسور متصل شده‌اند؛ دیود‌های کنترلر مدام در حال کنترل قطع یا وصل بودن مسیر نوری بین فرستنده و گیرنده‌های نوری هستند تا از عدم حرکت آسانسور در زمان قطع شدن مسیر نوری اطمینان حاصل کنند و جان مسافران را در امنیت کامل قرار دهند.

انواع فتوسل یا چشمی آسانسور

فتوسل یا چشمی نقطه‌ای آسانسور شامل یک فرستنده و یک گیرنده نوری است که با فاصله 60 تا 70 سانتی متری از کف کابین آسانسور در قسمت ورودی کابین نصب می‌شود و برای جلوگیری از بسته شدن درب آسانسور شما باید دقیقا رو‌به‌روی سنسور قرار‌بگیرید که این موضوع باعث کاهش ایمنی است چون ممکن است بخشی از اعضای بدن شما(مثل دست شما) از کابین بیرون باشد اما چون خط نوری فتوسل یا چشمی نقطه ای آسانسور قطع نشده است درب آسانسور بسته شود؛ این مطلب نباید باعث ایجاد نگرانی در شما شود چون حتی اگر مسیر نوری قطع نشود و درب بسته شود آسانسور سنسور‌های موجود در درب آسانسور باعث باز شدن درب آسانسور می‌شوند و آسانسور به هیچ وجه تا زمان بسته شدن کامل درب حرکت نخواهد کرد .

فتوسل یا چشمی نقطه‌ای آسانسور به علت ساده بودن و داشتن یک جفت سنسور فرستنده و گیرنده ارزان‌تر از فتوسل یا چشمی پرده‌ای آسانسور است.

فتوسل یا چشمی پرده‌ای آسانسور

فتوسل یا چشمی پرده‌ای آسانسور همانگونه که از اسم آن نیز مشخص است دارای یک سری سنسور فرستنده و گیرنده است که به‌خاطر تعداد زیاد این سنسور‌ها که از سقف تا کف کابین آسانسور را پوشش می دهند یک پرده از نور در ورودی آسانسور ایجاد می‌شود که  وجود هر جسمی در هر قسمت از ورودی آسانسور باعث جلوگیری از حرکت درب آسانسور می‌شود.

فتوسل یا چشمی پرده‌ای آسانسور دارای امنیت بسیار بالاتری نسبت به فتوسل یا چشمی نقطه‌ای آسانسور است اما به دلیل تعداد بالای سنسور‌های به کار رفته در آن از قیمت بالاتری نسبت به فتوسل یا چشمی نقطه‌ای آسانسور برخوردار اند.

وظیفه و روش کار فتوسل پرده ای مثل فتوسل نقطه ای می باشد با این تفاوت که تعداد زیادی مسیر نوری در عرض درب ایجاد می شود، در نتیجه دقت کنترل افزایش می یابد. محل نصب این وسیله بین لته های درب و بدنه کابین است پس باید دارای قطری حداکثر تا ۸ میلی متر باشد. این وسیله در دو مدل متحرک و ثابت ساخته می شود که مدل ثابت آن متداول تر است. به دلیل تعدد فرستنده و گیرنده، امکان خرابی آنها افزایش می یابد که می تواند بر روی عملکرد آسانسور تاثیر بگذارد؛ برای رفع این مشکل به کمک تله های نرم افزاری، فرستنده و گیرنده معیوب شناسایی شده، به طور اتوماتیک از مدار خارج می گردد. البته قیمت فتوسل پرده ای بیشتر می باشد.

 

طراحی کابین آسانسور

طراحی کابین آسانسور

به اتاقی که مسافر، ماشین و یا بار را در خود ایمن نگه می دارد کابین آسانسور گفته می شود. کابین آسانسور از سه بخش اساسی به نام های یوک، سکو، درب کابین و دیواره تشکیل شده است. چار چوب اصلی کابین را یوک می نامیم. نقش درب کابین نیز روشن است محافظت مسافر از برخورد با دیوار چاه آسانسور می باشد. مهم ترین بخش کابین را یوک کابین تشکیل می دهد زیرا قطعات عمده ای روی آن نصب می شود که به آن اشاره می شود. سیم بکسل ها به صورت مستقیم و یا پس از پیچیدن دور فلکه یا فلکه ای هرزگرد رو یا زیر کابین متصل گردند. کفشک های رولر یا لغزشی بر روی کابین وزیر آن نصب می گردند. طراحی و ساخت کابین باید به گونه ای باشد که هم محکم باشد و هم از نظر بالانس بودن هیچ گونه انحدایی در آن رخ ندهد. لذا در ساخت یوک باید بسیار دقت گردد رفع اشکال انحراف غیر ممکن نیست اما زحمت بسیاری دارد. دلیل ساخت کابین به صورت قطعه های کوچکتر  امکان مونتاژ راحت و سریع آن را در داخل چاه و باز کردن آن برای بیرون آوردن آن را به ما می دهد.

 

کف کابین از جنس فولاد می باشد و برای کاهش صدا از مقداری چوب نیز استفاده می شود.ورق استفاده شده در سقف و کف کابین آسانسور فولاد به ضخامت حداقل 2 میلیمتر می باشد بدنه کابین نیز فولاد و ضخامت حداقل ان 1.5 میلیمتر می باشد.لته های کابین به عرض 30 تا40 سانتی متر و ارتفاع مفید آن حداقل 2 متر می باشد. لبه لته به مقدار 3.5 تا 4 سانتی متر برگشته تا امکان نصب در کابین و نیز پیچ و مهره کردن تمام قطعات را به ما دهد.

 

حد فاصل بین دیوار کابین و دیوار آسانسور باید حداکثر 5 سانتی متر باشد.فاصله بین کابین و یوک آن باید یا فنر ارتجاعی و یا لاستیک قرار گیرد تا هیچ گونه تکانه ای در هنگام حرکت متوجه مسافران قرار نگیرد.

 

تزیینات کف کابین می تواند سنگ یا سرمیک یا پوشش ضد خش بستگی به سلیقه دارد بدنه کابین نیز می تواند استیل و یا چوب و فرمیکا باشد

طراحی کابین آسانسور در ساختمان

بخشی از سیستم آسانسور که کالا یا مسافران را در خود جای می‌دهد کابین آسانسور نامیده می‌شود.کابین آسانسور دارای درب کاملا ایمن بوده و کنترل حرکت آسانسور از داخل آن برای افراد امکان پذیر می‌باشد.کابین آسانسور از سه بخش عمده شامل چهارچوب (یوک)، سکو (محل استقرار مسافر یا بار بر روی آن) و دیواره‌ها (شامل سقف، کف، دیواره‌های جانبی، پوشش‌های داخل و تزئینات کابین آسانسور) تشکیل شده است.

درب کابین آسانسور بیشتر وظیفه حفاظت از مسافرین و جلوگیری از برخورد آنها با دیواره چاه به هنگام حرکت آسانسور را عهده دار می‌باشد. یوک کابین  (Car Framee) شامل دو بخش (یوک پایین و یوک بالا) بوده و در برگیرنده تمام کابین آسانسور می‌باشد.

 

در واقع تمام وزن کابین و مسافرین توسط یوک به سیم بکسل‌ها وارد می‌شود. بنابراین علاوه بر اهمیت قدرت تحمل بار، تنظیم بودن یوک جهت جلوگیری از انحراف (خصوصا هنگام استفاده از کفشک‌های غلطکی) می‌بایست مورد توجه قرار گیرد.

 

طراحی سازه اسانسور

مرحله ۱ ) آماده سازی کف چاله آسانسور :

الف: جهت نصب آسانسور ارتفاع مورد نیاز از کف چاله تا سطح کف سازی شده اولین توقف آسانسور قبل از بتون ریزی کف چاله حداقل باید ۱۹۰ cm باشد.

ب: در زمان بتون ریزی کف چاله با عنایت به نقشه سکوهای ضربه گیر زیر کابین و زیر قاب وزنه تعادل ۱۰ cm بتون مگر و ۳۰ cm آرماتوربندی و بتون ریزی می شود و ارتفاع باقیمانده نباید کمتر از ۱۵۰  آرماتوربندی و بتون ریزی می شود و ارتفاع باقیمانده نباید کمتر از ۱۵۰cm  شود.

مرحله ۲ ) تهیه نقشه :چناچه ساختمان در حال احداث می باشد و دسترسی دقیق به ابعاد مورد نیاز چاهک میسر نباشد، نقشه های زیر لازم است

پلان تیپ طبقات شامل پارکینگ – زیر زمین – همکف و طبقات در محل نصب آسانسور

مرحله ۳ ) بتون ریزی کف چاهک:همانطوریکه در مرحله ۱ اشاره شده پس از تکمیل مدارک مورد نیاز (در مرحله ۲) با توجه به شرایط ساختمان و نوع آسانسور طرح اجرایی بتون ریزی کف چاهک به شرح ذیل به کارفرما ارائه خواهد شد.

بتون مگر ۱۰ سانتیمتر،بتون آرمه کف و آرماتور بندی ۳۰ سانتیمتر

مرحله ۴ ) عملیات آهن کشی چاهک آسانسور:آهن کشی عبارت است از سازه فلزی در داخل چاهش آسانسور جهت استقرار براکت های مورد نیاز ریل های کابین و ریل های وزنه بر اساس نقشه طراحی شده توسط فروشنده آسانسور

مرحله ۵ ) دیوارکشی اطراف چاهک الف: سه طرف چاهک می بایستی بوسیله دیوارکشی از کف تمام شده اولین توقف تا اطاقک موتورخانه بر روی پشت بام اجرا گردد.

مرحله ۶ ) ایجاد موتورخانه:

اطاق موتورخانه بر حسب ابعاد و نقشه اجرایی فروشنده اجرا می گردد

مرحله ۷ ) دورچینی درب طبقات:بعد از اتمام نصب ریل و درب و کنترل نهایی عملیات توسط عوامل فنی و تأیید آن

مرحله ۸ )  اجرای کابل کشی و نصب تابلو برق سه فاز:

اجرای کابل کشی و نصب تابلو برق سه فاز از اولویت خاصی برخوردار می باشد.

لذا به شرح ذیل باید اقدام گردد:

نصب کابل برق سه فاز از محل نصب کنتور تا موتورخانه آسانسور،نصب سیم ارت

چنانچه فاصله کنتور تا محل نصب تابلو برق سه فاز بیش از اندازه های استاندارد می باشد باید محاسبه شده در سایز کابل تغییرات لحاظ گردد.

در فاصله های استاندارد از کابل  ۵×۱۶ mm برای آسانسورهای ۸ و ۱۳ نفره و از کابل  ۵×۱۰ mm  جهت آسانسورهای ۴و۶ نفره استفاده می گردد.

مرحله ۹ ) بتون ریزی سقف چاهک:

بعد از اتمام عملیات نصب درب و ریل و صدور تأییدیه عملیات توسط فروشنده آسانسور باید طبق مشخصات فنی محل نصب ریلها نسبت به اجرای قالب گذاری آرماتور بندی و بتون ریزی اقدام گردد.

زمان لازم جهت استحکام بتون حدود ۱۵ روز می باشد.

ضوابط طراحی آسانسور

1- طبق پیوست 2 مبحث پانزدهم مقررات ملی ساختمان ، حداقل ابعاد مفید چاله آسانسورهای 4 نفره نیمه اتوماتیک ، عرض 140 وطول 160 سانتیمتر درنظر گرفته شده است . که باتوجه به اینکه طبق ضوابط ابلاغی ابعاد مفید چاه آسانسور160*200 سانتیمتر میباشد ، ابعاد مفید 140*160 سانتیمتر برای املاک ریزدانه با مساحت سند حداکثر 200 مترمربع ویاکمتر ، ملاک قرار گیرد .

2- طبق بند 3-1-4-4-4 مبحث سوم مقررات ملی ساختمان ، راه پله باید دست کم 110 سانتیمتر عرض مفید داشته باشد ، مگرآنکه مجموع تعدادمتصرفان تمام طبقات استفاده کننده از راه پله کمتر از 50 نفر باشد که دراینصورت عرض مفید می تواند به حداقل 90 سانتیمترکاهش داده شود . لذا چنانچه مساحت سند حداکثر 200 مترمربع ویا کمترباشد ، و ساختمان مربوطه نیز حداکثر تا 5 سقف و با اسکلت فلزی طراحی گردد وتعداد کل ساکنین آن نیزکمتر از 50 نفر باشند ، عرض پاگرد میانی ، یک متر(که پله ای درپاگرد قرار نگیرد) و عرض پاگرد در ورودی آپارتمان (هم تراز با سطح واحد) 1.20 متر، ابعاد مفید و تمام شده راه پله ( به هنگام بهره برداری) 2* 4.60 متر درنظر گرفته شود .

ضمناً ارتفاع هرپله نیز حداکثر تا 18 سانتیمترقابل قبول باشد . بدیهی است ساختمانهای مشمول رعایت ضوابط ومقررات شهرسازی ومعماری برای افراد معلول جسمی- حرکتی از مفاد این متن مستثنی میباشند ومیبایست ضوابط مربوط به آنان کمافی السابق رعایت گردد .

3- املاکی که پس از رعایت براصلاحی ، حداکثر بر6متر و مساحت آن حداکثر 200 مترمربع وکمتر می باشد علاوه بررعایت مفاد بند 1 و 2 این دستورالعمل، الزامی به تامین لابی نداشته باشد .

شایان ذکر است دررابطه باعدم اجرای لابی انخاذ تدابیر ایمنی و حفاظتی لازم جهت جلوگیری و کاهش آثار تخریبی درزمان وقوع حریق، ضروری می باشد .

با ادغام ضوابط معلولین و آسانسور و ایمنی و آتش نشانی در مورد راه پله و آسانسور مورد نیاز در طرح های مسکونی به نتایج زیر میرسیم :

• ابعاد داخل به داخل باکس راه پله 240 در 480 سانتیمتر. ( ضمنا چشم پله نداشته باشد برای جلوگیری از دودکش شدن باکس راه پله
• ابعاد داخل به داخل باکس آسانسور 160 در 200 سانتیمتر.
• لابی جلوی آسانسور 150 در 150 سانتیمتر.
• در صورتیکه در هر طبقه تا چهار واحد مسکونی داشته باشیم یک واحد راه پله و آسانسور کافی است .
• در صورتیکه در هر طبقه بیشتر از چهار واحد مسکونی داشته باشیم حداقل دو واحد راه پله و آسانسور.
• ارتفاع پله 17 سانتیمتر وعرض کف پله 30 سانتیمتر و دیوار دور تا دور باکس راه پله و باکس آسانسور 20 سانتیمتر
•  

شیرهای برقی

شیرهای برقی:

انواع و کاربرد ها

شیرهای برقی یکی از مهمترین اجزای مدار هیدرولیکی power unit هستند. این شیرها در مسیر انتقال روغن از پمپ تا جک قرار دارند. سرعت حرکت جک و کابین با دبه ی روغنی که وارد سیلندر و پیستون میشود نسبت مستقیم دارد.

منظور از مدار هیدرولیکی مسیری است که روغن از پمپ اصلی تاجک طی میکند.

دراین مسیر شیرهای برقی کنترلرهای مکانیکی و هیدرولیکی، دبه ی روغن ورودی به جک را طوری تنظیم میکند که در هر نوبت از حرکت جک با سرعت آرام شروع به حرکت میکند بانرمی به سرعت نهایی برسد و هنگام توقف نرم بایستد.

علاوه بر این به کمک فیدبک ها و کنترلرهای موجود در مدار هیدرولیکی، ایمنی کافی برای کارکرد اجزا و تجهیزاتی که تحت فشار پیوسته ی پمپ اصلی هستند تامین میشود.

در ساختمان این نوع شیر از یک سیم‌پیچ استفاده شده است که با تحریک الکتریکی آن مسیر روغن باز شده باقطع تحریک، شیر به طور خودکار بسته میشود.

شیرهای کنترل، بر دو دسته ی اصلی کنترل قطع و وصل تقسیم میشوند.

در دسته ی نخست باتحریک الکتریکی، شیر به طور کامل بازشده، باقطع تحریک به طور کامل بسته میشود.

دسته ی دوم متناسب با مقدار ولتاژ اعمالی به شیر، مسیر عبور روغن باز یا بسته میگردد. به عبارت دیگر شیر در دسته ی نخست با سیگنال های دیجیتال و شیر در دسته ی دوم باسیگنال آنالوگ تحریک میشود.

مهمترین بخش طرلحی یک تابلوی کنترل هیدرولیک تشخیص ترتیب عملکرد شیرها می باشد برای نمایش ترتیب عملکرد شیرهای برقی و موتور اصلی از منحنی حرکت استفاده می شود.

موتور (پمپ) اصلی در جهت بالا روشن شده، در تمام مدت حرکت به سمت بالا(کمی بیش از حرکت  به دلیل وجود راه اندازی ستاره_مثلث و اندکی پس از توقف برای ایجاد فشار پشت شیرها) نیز روشن می ماند.

از طرفی شیرهای Va که فراهم کننده ی سرعت کند_جهت بالا و Vbکه فراهم کننده ی سرعت تند _جهت بالا می باشد، درابتدای حرکت همزمان باموتور فعال میشود. به این‌ترتیب کابین باسرعت تند به سمت بالابه حرکت درمی آید، هنگام دور اندازی، شیر Vbخاموش شده، در نتیجه کابین باسرعت کند تاسر طبقه به مسیر خود ادامه می دهد. درپایان نیز بارسیدن با تراز طبقه،با قطع شدن شیر Vaسرعت کابین روبه کاهش گذاشته باقطع شدن موتور کابین به آرامی متوقف می شود. از نظر مکانیکی،شیرهای برقی در دونوع یک طرفه و دو طرفه ساخته می شوند. شیر یک طرفه فقط در یک جهت اجازه ی عبور روغن را میدهد. معمولا در پاور یونیت های کلاسیک، حداقل یک شیر یک طرفه در جهت بالا و یک شیر یک طرفه در جهت پایین دیده می شود‌. دراین حالت شیر جهت بالا فقط اجازه ی عبور روغن از پمپ به جک را می دهد و شیر جهت پایین، جریان عبور روغن از جک به مخزن را امکان پذیر می‌کند. در شیر دوطرفه جاری شدن روغن در هردوجهت (پمپ به جک و جک به مخزن) امکان پذیر است. شیر دوطرفه نقش سرعت تند را ایفا میکند.

همانطور که مشاهده میشود، موتور تا چند لحظه پس از قطع شدن برق شیرها هنوز زیر بار می باشد و این به دلیل ایجاد فشار لازم در پشت شیرها هنگام توقف کابین در سر طبقه است.

در واقع شیرهای برقی اهرم های کنترل حرکت در مدار هیدرولیکی هستند. پس از تایین جهت حرکت، فرمان متناسب بادرخواست از طرف برد کنترل اصلی صادر می شود. بسته به تعداد شیرهای برقی و منطق حرکت،مدار فرمان در تابلوی کنترل اصلی طراحی و اجرا شده است.

برای تامین دبه ی بیشتر و سرعت بالاتر شیر evr به طور مشترک در هر دو جهت فعال میشود و روغن بادبه ی بیشتری در مدار هیدرولیکی جریان می یابد.

طراحی و ساخت شاسی موتور آسانسور

طراحی و ساخت شاسی موتور آسانسور

در طراحی و ساخت شاسی موتور آسانسور باید نکات و استاندارهای بسیاری را در نظر گرفت. برخی از این پارامترها که در طراحی و ساخت شاسی موتور بسیار تاثیرگذار هستند عبارت است از:

فاصله‌ی افقی ریل‌های کابین تا ریل‌های وزنه

قطر فلکه موتور

قطر فلکه هرزگرد

فاصله‌ی کف موتور تا آکس فلکه موتور

فاصله پیچ‌های موتور

استاندارد ساخت شاسی موتور

 همانطور که در صفحات پیشین در مورد تمامی استانداردهای آسانسور صحبت شد، استاندارها و قوانینی که در ساخت شاسی موتور آسانسور باید رعایت نمود، عبارت است از:

استفاده از تیرآهن‌های نمره بالا همچون تیرآهن ۱۸ و ناودانی ۱۴ در ساخت شاسی موتور آسانسور

عدم وجود فضای خالی هنگام جوشکاری شاسی موتور آسانسور و به کارگیری دقت بالا در جوشکاری

صاف بودن تمامی تیرآهن و آهن‌آلات مورد استفاده در ساخت شاسی موتور

تراز بودن کامل شاسی موتور بر روی دال بتونی

صیقل دادن سطح تیرآهن و آهن‌آلات پیش از جوشکاری

اطراف فلکه به اندازه عبور یک نفر فضا وجود داشته باشد

تراز بودن فلکه کششی و فلکه هرزگرد بصورت مجزا و با هم

ارتفاع شاسی در محدوده‌ی ۳۰ تا ۴۰

شاسی های کارخانه ای موتور آسانسور

معمولا شاسی موتور آسانسور در کارخانه‌های صنعتی طراحی و تولید می‌شوند. ساخت شاسی آسانسور در کارخانه مزایای زیر را دارد:

داشتن زاویه آلفای مطلوب

برخورداری از ظرافت و زیبایی مناسب

افزایش استقامت و استحکام شاسی

به دلیل آنکه در تولید شاسی موتور آسانسور در کارخانه، اکثر مراحل بصورت صنعتی و با دقت بالا انجام می‌شود، شاسی موتور از استحکام بالایی برخوردار است. همچنین با اختلاف زیاد شاسی‌های تولید شده در کارخانه نسبت به شاسی‌های ساخته شده توسط افراد جوشکار، ظرافت بالاتری را دارد. همچنین اکثر شاسی‌های تولید شده در کارخانه را می‌توان به وسیله‌ی پیچ و مهره به سکوی بتنی و موتور گیربکسی آسانسور اتصال داد که از نظر ایمنی به مراتب بهتر از جوشکاری شاسی به سازه‌های ساختمان است.

نصب و پیاده سازی شاسی آسانسور

در ابتدا باید گفت به دلیل حرکت فلکه‌ی موتور گیربکسی و فلکه هرزگرد، لرزش و تکانه‌هایی به کابین آسانسور منتقل می‌شود. برای جلوگیری از انتقال این تکانه‌ها به کابین آسانسور از قطعه به نام لرزه گیر استفاده می‌شود. کل شاسی موتور و همچنین موتور آسانسور را باید بر روی لرزه گیر نصب نمود. لرزه گیر تمامی نوسانات را جذب می‌کند و باعث می‌شود که لرزه یا تکانه‌ای به ساختمان و کابین آسانسور منتقل نشود. در نصب شاسی موتور باید دقت نمود که هیچ قسمت از شاسی نباید تحت هیچ شرایطی دچار خمیدگی شود. همچنین نباید قسمت های جوشکاری به علت جابه‌جایی شاسی معیوب شوند و در آن‌ها فضای خالی مشاهده شود.